بررسی تطبیقی جایگاه عقل از دیدگاه حکمت صدرایی و اندیشمندان مکتب تفکیک

نام و نام خانوادگی طلبه

عنوان پایان نامه

استاد راهنما

چکیده

آیدا حسنی

بررسی تطبیقی جایگاه عقل از دیدگاه حکمت صدرایی و اندیشمندان مکتب تفکیک

سرکار خانم عبدلی

عنوان این تحقیق پایانی بررسی تطبیقی جایگاه عقل از دیدگاه حکمت صدرایی و اندیشمندان مکتب تفکیک است. عده ای معتقدند از آن جهت که هیچ یک از اصطلاحات عقلی و فلسفی در آیات قرآن کریم و روایات معصومین علیهم السلام ذکر نشده است پس نیازی نیست به بررسی جایگاه عقلانیت، کارکردهای آن و... بپردازیم و این در حالی است که قرآن ، مكرّر از عقل و تعقّل ياد كرده است؛ بنابراین، عدم بررسی جایگاه عقل و پذیرش نظریه تفکیک، موجب دامن زدن به تفکر تفکیکی و بدبینی عمیق نسبت به همه‌ی مکاتب فلسفی و عرفانی وچشم پوشی جزمی از آنها میشود. ملاصدرا، عقل را یکی از مهمترین منابع کسب معرفت بشمار می‌آورد که مقصود از آن، جوهر بسیط مجرد است و معنای دیگر آن ما به الادراک می‌باشد که از قوای نفس بشمار می‌آید؛ اما در مقابل، پیروان مکتب تفکیک تصور میکنند که حقایق وحیانی از افکار بشری جدا هستند، البته نظریه‌پردازان این مکتب در ابتدا دیدگاهی افراطی داشتند اما دیدگاه متأخرین آنها تعدیل پیدا کرده و عقل فطری را راه شناخت معارف دینی می‌دانند که موجودی نوری، مجرد، قائم به ذات و خارج از نفس انسان است؛ البته بررسی تطبیقی دیدگاه‌های حکمت متعالیه و مکتب تفکیک پیرامون ابعاد مختلف عقل، این را روشن می‌سازد که نظرات این دو تفکر در مواردی به یگدیگر نزدیک‌ هستند درحالی که تفاوت‌های فراوانی نیز باهم دارند. این پژوهش از نوع اسنادی و کتابخانه‌ای می‌باشد که به صورت توصیفی و تحلیلی به بررسی تطبیقی جایگاه عقل از دیدگاه حکمت صدرایی و اندیشمندان مکتب تفکیک پرداخته است

کلید واژه ها: عقل، عقل فلسفی، حکمت متعالیه، مکتب تفکیک.