عوامل اقتصادی در افزایش طلاق
شنبه ۲۰ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۰۱:۴۹معاونت پژوهش مدرسه علمیه زینبیه گفت: کرسی آزاد اندیشی با موضوع عوامل اقتصادی در افزایش طلاق به شرح ذیل در این مدرسه برگزار شد:
چکیده نظرات استاد ارائه کننده بحث :
در ابتدا استاد بزرگوار به اهمیت مسئله ازدواج با توجه به آیه 21 سوره روم اشاره نموده و روایتی از امام رضا علیه السلام نقل کردند که آن حضرت (ع) فرمودند: خانمی از امام باقر (ع) سوال کرد: خداوند شما را رستگار کند، من تارک دنیا هستم. امام(ع) فرمود: ترک دنیا نزد شما چیست؟ زن پاسخ داد: قصد دارم هیچگاه ازدواج ننمایم. امام(ع) علت را جویا شدند؛ زن پاسخ داد: می‌خواهم با ترک ازدواج به‌دنبال کسب فضائل باشم. امام(ع) فرمودند: چنین نیست، اگر ترک ازدواج فضیلت داشت حضرت زهرا سزاوارتر است.
در ادامه ایشان با بیان اینکه در جامعه ما روند طلاق که از آن به زلزله خاموش تعبیر می‌کنند رو به افزایش و آمار ازدواج رو به کاهش است که ناشی از علل مختلفی است. بطور کلی، علل وعوامل طلاق را می‌توان در سه گروه دسته‌بندی نمود:
1-علل اقتصادی2- علل اخلاقی و 3. علل شخصیتی.
عامل اقتصاد در زندگی مشترک زوجین تاثیر بسزایی دارد. بیکاری جوانان یا کار با حقوق ناچیز مشکلات عدیده‌ای را بوجود می‌آورد. شایع‌ترین عوامل اقتصادی که منجر به طلاق می‌شود: مصرف گرایی، تجمل گرایی، چشم و هم چشمی و ... است که در اسلام بسیار مذموم است. در قدیم گاه مردم سالی یک بار برنج مصرف می‌کردند ولی امروزه سطح توقعات خانواده‌ها با این سبک از زندگی بیگانه است.
یکی از عوامل افزایش آمار طلاق حاکم شدن قانون بجای اخلاق است. اسلام نیز به عنوان کامل‌ترین دین برای زن و مرد حقوقی را معین نموده است اما این بدان معنا نیست که قانون جای اخلاق را بگیرد. زیرا اگر در زندگی قانون حاکم شد؛ این زندگی روی سعادت را نخواهد دید.
از دیگر علل اخلاقی که افزایش آمار طلاق را به‌دنبال دارد: تغییر شیوه زندگی (اینترنت، فضای مجازی و ماهواره)، اشاعه فساد در جامعه توسط استکبار جهانی، شبیخون فرهنگی؛ افزایش روابط نامشروع و خیانت بالخصوص در کلان شهرها است.
عوامل شخصیتی مانند پذیرفتن شروطی قبل از عقد و عدم پایبندی به آن بعد از عقد می‌باشد و همچنین عدم شناخت صحیح طرفین از یکدیگر و ...
چکیده نظرات استاد منتقد :
از جمله عوامل اقتصادی رایج که افزایش طلاق را به‌دنبال دارد: توقع جهیزیه مجلل، مهریه‌های سنگین و نامتعارف، تحمیل هزینه‌های گزاف در برگزاری مراسم ازدواج، تجمل‌گرایی و.. را می‌توان عنوان نمود.
می‌توان با تدابیری طلاق را که مبغوض‌ترین حلال خداوند است کاهش داد، از جمله تدابیر:
راهکارهای قانونی و راهکارهای تربیتی می‌باشد.
برخی از تدابیر برعهده دولت و برخی بر عهده اشخاص و خانواده‌هاست.
همچنین اصلاح مشی اقتصادی نیز بر عهده‌ی هر دو گروه است. به‌عنوان نمونه: در گذشته، اغلب مردان و زنان به حرفه‌ای مسلط بودند که از طریق آن معاش خود را تامین می‌نمودند نظیر: نجاری، بنایی، حصیربافی، ریسندگی، خیاطی و ... در حالیکه امروزه با فراگیر شدن روحیه مدرک‌گرایی با طیفی فرهیخته بدون اندک مهارتی روبرو هستیم که حتی از تامین نیازهای خود نیز عاجزند.
علل افزایش طلاق
1.اقتصادی : مهم‌ترین علل اقتصادی که منجر به افزایش طلاق می‌شود: مصرف‌گرایی و تجمل‌گرایی، مهریه‌های نامتعارف، هزینه‌های گزاف عروسی و جهیزیه سنگین می‌باشد که از کارکرد اصلی خود که برای تشکیل یک زندگی شیرین وضع شده بود خارج شده است.
2.شخصیتی: افراد باید نسبت به همدیگر شناخت صحیح داشته باشند و این شناخت باید از راه شرعی (صیغه محرمیت) باشد. شروطی که گذاشته می‌شود را می‌پذیرند و بعد از ورود به زندگی شروط را زیر پا می‌گذارند.
3.اخلاقی از عوامل اخلاقی که باعث افزایش طلاق می‌شود می‌توان به دخالت اطرافیان به جای اصلاح، شکاک بودن، پرخاشگری، ضعف کنترل رفتارهای هیجانی و .... را اشاره کرد.
نتایج دیدگاه مخالف :
1. دولت موظف است تدابیر لازم برای اشتغال جوانان را در اولویت قرار دهد.
.2اصلاح فرهنگ جامعه در مسائل اقتصادی و نگاه به زندگی. به عبارتی دیگر ترویج سبک زندگی اسلامی
3. تاکید بر نقش حمایتی بانوان در مسائل اقتصادی خانواده. چنانچه از سیره حضرت زهرا سلام الله علیها نیز چنین برداشت می‌شود.
جمع بندی داور :
در این جلسه عنوان شد طلاق که یکی از مبغوض‌ترین حلال ها می باشد. قبح طلاق در جامعه از بین رفته و این را از جشن هایی که بعد از طلاق صورت می گیرد می توان درک نمود. عوامل بسیاری در افزایش طلاق دخیل است که مشکلات اقتصادی از جملة آن می‌باشد.
به‌طور طبیعی پسران در ابتدای جوانی ثبات و امنیت شغلی و استقلال مالی ندارند و توقع فراهم کردن چنین شرایطی، بالا رفتن سن ازدواج را به‌دنبال دارد که خود نیز سلسله‌وار مشکلات فراوانی را به جامعه تحمیل می‌نماید.
تنها راه برون رفت از این مشکلات اقدام جدی دولت و مردم در اصلاح فرهنگ اقتصادی و اجرای عینی سبک زندگی اسلامی است که بارها از سوی مقام معظم رهبری (مدظله) مورد تاکید قرار گرفته است.
