برگزاری نشست امام رضا پژوهی با موضوع «تحلیل مؤلفه های اجتماعی سبک زندگی در روایات امام رضا علیه السلام»
چهارشنبه ۲۲ شهريور ۱۴۰۲ ساعت ۱۱:۱۰:۴۹
حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای مظلوم در ابتدای بیانات خود گفت: سبک به معنای روش، شیوه و متد است و هر کسی در زندگی شخصی خود دارای سبک زندگی خاصی است. قرآن کریم در سوره مائده آیه 100 زندگی انسان ها را به دو نوع سبک طیب و خبیث تقسیم می کند و بیان می کند که طیب مانند خبیث نیست و در سوره انفال آیه 37 می فرماید: هدف خدا از امتحانات الهی این است که می خواهد خبیث ها را از طیب ها جدا کند. مرحوم سماوی در کتاب ابصارالعین فی انصار الحسین بحثی را مطرح می کند، بیان می کند که امام حسین علیه السلام در شب عاشورا به یاران خود می فرماید من بیعت را از شما برداشتم هر کسی می خواهد برود؛ برود، اما کسی نرفت. ولی در روز عاشورا بیان می کند که هل ناصر من ینصرنی؟ آیا کسی هست مرا یاری کند؟ سوالی که مطرح می شود این است که چرا امام در شب می گوید بروید ولی در روز می گوید چه کسی می آید؟ مرحوم سماوی می گوید: امام می خواست در شب خبیثی بین طیب ها نباشد و در روز عاشورا میخواست طیبی بین خبیث ها نباشد که در روز عاشورا 30 نفر از لشکر عمر سعد به سپاه امام آمدند. کربلا صحنه امتحان بود که طیب و خبیث از یکدیگر جدا شود. امروزه هم هرچه به ظهور نزدیکتر می شویم صحنه آزمون ها بیشتر و سخت تر می شود تا در این فتنه ها خبیث ها از طیب ها جدا شوند. در قرآن سوره نور آیه 26 خانواده ها را اینگونه بیان می کند که: «الْخَبِيثَاتُ لِلْخَبِيثِينَ وَالْخَبِيثُونَ لِلْخَبِيثَاتِ وَالطَّيِّبَاتُ لِلطَّيِّبِينَ وَالطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبَاتِ»
وی در ادامه گفت: در سبک زندگی اهل بیت علیهم السلام بخشی مربوط به مقامات خاص ایشان است مانند عصمت، علم لدنی و .. که وارد این مباحث نمی شویم و بخشی دیگر، زندگی بومی ایشان است، مانند لباسی که می پوشیدند، اسبی که سوار می شدند و ... که امروزه قصه فرق می کند و کسی انتظار ندارد که ما با شمشیر به جنگ دشمن برویم. آن چیزی که مهم است اصول حاکم بر زندگی اهل بیت علیهم السلام است، مانند اصول اخلاقی، اعتقادی، حیا، عفت، غیرت و ... در جامعه ما دشمن ابتدا به بی حجابی نپرداخت بلکه اول غیرت را از مردان گرفت سپس حجاب را از زنان.
در اصول اعتقادی، بحث خداباوری بسیار مهم و اساسی است، ما باید در ریشه ها وارد شویم، امام معصوم در روایت می فرماید: کبر مادر تمام رذایل است که اگر برطرف شود مابقی رذایل نیز راحت تر برطرف می شوند. خداباوری بحث جدّی است که همه معصومین علیهم السلام بر روی آن تاکید داشتند که اگر حاکم شود دارای برکات زیادی می شود.
اولین برکت خداباوری، خدا را ناظر و حاضر دانستن است. شخصی خدمت امام حسین علیه السلام آمد و گفت من نمیتوانم گناه نکنم. امام به او گفت: برو جایی گناه کن که خدا تو را نبیند و هر چه چقدر دلت خواست گناه کن.
دومین اثر خداباوری، ترجیح دادن خدا بر همه موارد است. خداوند می فرماید خدا را بر هشت چیز باید ترجیح داد: پدر، مادر، فرزند و ... خدا باید اولویت داشته باشد. چنانچه می بینیم در جنگ های احد، بدر و ... پدر در مقابل پسر، پسر در مقابل مادر خود ایستاده بود. البته توحید در کنارش باید ولایت هم باشد، خوارج نمازشان قضا نمی شد اما در مقابل ولی خودشان ایستادند. امروزه هم همینطور است که برخی افراد بخاطر خانواده خود در مقابل همه چیز می ایستند.
مانند داستان شیعه تنوری، شخصی خدمت امام صادق علیه السلام آمد و گفت: شما با این همه یار و شاگرد چرا قیام نمی کنید؟ امام به وی فرمود: وارد تنور شو اما او قبول نکرد شخصی از خارج وارد شد و امام به او فرمود: وارد تنور شو، او بدون هیچ حرفی وارد تنور شد، امام به آن شخص فرمود: در بین قوم شما چند نفر اینگونه اند؟ گفت: هیچ. اما امروزه یکی از ویژگی های ملت ایران اتصال بین امت و امام است، امام خمینی فرموندمردم زمان ما از مردم زمان رسول خدا و امیرالمومنین بهتر هستند. ما باید در فتنه ها و آشوب ها اولویتمان ولایت فقیه باشد و نباید به شخصیت ها نگاه کرد بلکه باید به شاخص ها نگاه کرد.
سومین اثر از اصل خداباوری، تعهدات اخلاقی و اجتماعی است. ما باید متعهد باشیم، به قول خود عمل کنیم، و نکاتی که در سوره حجرات آمده رعایت کنیم. طبق روایت معرفت قلب اقرار به زبان و عمل به ارکان است، فرد اگر متعهد باشد مومن است.
اثر دیگر خداباوری، خداترسی است. خداوند در سوره الرحمن آیه 56 می فرماید: «لمن خاف مقام ربه جنتان» در سوره طه آیه 46 می فرماید: «نترسید من با شما هستم می بینم و می شنوم»، کسی که از خدا بترسد همه ترسهایش از بین می رود. وقتی از خدا بترسی به دنبال هوا و هوس نخواهی رفت. در طول تاریخ کسانی که دنبال هوا و هوس بودند در کربلا در مقابل امام قرار گرفتند مثل عمر سعد، بنی صدر، کشمیری و ... که رئیس جمهور وقت آقای بهشتی را به شهادت رساندند.
یکی از شبهات که امروزه مطرح است این است که چرا اختلاس و دزدی و ... در جامعه زیاد است؟ پاسخ این است که در حکومت امام علی علیه السلام نیز افرادی اینگونه بودند . امام در نامه 71 نهج البلاغه به استاندار فارس که اختلاس کرده بود گفت: آن شتری که جلوی در خانه توست از تو بهتر است.
در بحث خداباوری مهمترین اثرات آن غلبه بر هوای نفس است، کسی که خداباور است بر هوای نفسش غلبه می کند. در سوره شمس خدای متعال 11 بار قسم می خورد و در آخر می گوید: «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاهَا» هر کس با هوای نفسش مقابله کرد رستگار می شود.
یکی دیگر از اثرات خداباوری استقامت است، «إِنَّ الَّذينَ قالوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ استَقاموا» کسانی که استقامت می کنند به قله می رسند. در بررسی سخنان اخیر مقام رهبری در دیدار با فرماندهان، دانشجویان و مردم سیستان و بلوچستان ایشان از واژه استقامت چندین بار استفاده کردند: «گامهایتان را محکم بردارید و با اراده قوی صحبت کنید»، «ما نزدیک قله هستیم»، «امریکا در حال افول است»
یکی از مهمترین وظایف ما در موضوع این روزها؛ جهاد تبیین است، هرکسی در هر جایی هست باید کاری کند، صحبت و گفتگو کردن، کتاب نوشتن، پست گذشتن در صفحات فضای مجازی، به قول مقام رهبری: «هر کسی هرجایی هست همان جا تنگه احد است» دوست هر کس عقل او و دشمن هر کس جهل اوست.