برگزاری مراسم جشن میلاد پیامبر اکرم صلی الله و علیه و آله و امام جعفر صادق علیه السلام
شنبه ۲۳ مهر ۱۴۰۱ ساعت ۱۳:۰۰:۲۲
در این نشست پس از مداحی زیبا و تأثیرگذار جناب آقای عطااللهی که دلها را روانهی روضهی مطهر نبوی و قبرستان بقیع نمودند، سرکار خانم عظیمی به ایراد سخنرانی با موضوع بررسی تعاریف غیر دینی از دین پرداختند.
ایشان در ابتدا با بیان سرگذشت دین مسیحیت از ابتدا تا عصر حاضر فرمودند: از آنجا که الهیاتِ مسیحیت تحریف یافته، دارای تناقضات آشکار بوده و از نظر عقلی قابل دفاع نیست، قابلیت دوام نداشت و رو به اضمحلال بود، اما برخی فیلسوفان غربی با ارائهی تعریفی سکولار از دین، مسیحیت را از افتادن به ورطه فراموشی نجات دادند. از جمله کانت که خود او معتقد است برای نجات دین مسیحیت این کار را کرده. آنان دین را بدون الهیات و شریعتش تعریف نموده و دین را به یک تجربهی معنوی شخصی تقلیل دادند.
مسیحیت اساساً شریعت سنگینی نداشت. چون شریعتش همان آیین یهود بود که در دعوای بین یهودیها و مسیحیها از همان اوایل کنار گذاشته شد و بعد در عوالم روشنفکری تئوریزه شد و به عنوان تعریف علمی از دین مطرح شد.
بعدها تلاش شد همین روند سکولاریزه کردن دین دربارهی کلیهی ادیان از جمله اسلام انجام شود و با قطع ارتباط دین با الهیات و عقایدِ مبتنی بر وحیاش و نیز با کم سو کردن شریعت اش، فقط دین را به یک امر معنوی و اخلاقی مبهم تعریف نمایند که نه پایبندی به عقاید و اتصال به مبنع وحی در آن مقولهای جِدی و اساسی است و نه احکام و شریعت آن چندان الزام آور و مورد تأکید است.
شاید فیلسوفان غربی برای نجات مسیحیت تحریف شده و غیرعقلی، که به بن بست رسیده بود، ناچار بودند این چنین تعریفی از دین ارائه نمایند ولی الهیات اسلام مبتنی بر وحی و کاملاً منطبق با عقل است و رابطهی بین جریان نبوت و اصل دین رابطهای ناگسستنی است. برخلاف مسیحیت که با رشد علم روز به روز منزویتر میشد، با پیشرفت علم و ورود به دنیای مدرنیته، عقلانیت و کارآمدی اسلام بیشتر عیان میگشت.
همچنین در مسیحیت اگر از تجربیات معنوی دینی صحبت به میان میآورند، تکیهگاهی برای آن قائل نیستند در حالیکه معنویت و اخلاق، در اسلام معنادار بوده و تکیه بر الهیات عقلی دارد. فقه و احکام اسلامی نیز برخلاف شریعت مسیحی، پا در هوا نبوده و مبتنی بر اصول و الهیاتی است که توسط وحی و از طریق جریان نبوت و امامت به دین وارد شده است.
ایشان در ادامه با بیان اینکه برخی نگاهها به دین، تقلیل گرایانه است و منشأ سکولاریستی دارد، فرمودند، بسیار شنیده میشود که دین فقط به اخلاقیات تعریف شده و به حدیث «إنما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق» استناد میشود. در حالی که مضمون این حدیث تنها در صورتی صحیح است که اخلاق به کلیهی موضعگیریهای انسان در همهی امور، تعریف شود، در غیر این صورت، اگر اخلاق را فقط به امور اخلاقی و حُسن خلق تعریف کنیم، این حدیث با سایر آموزههای دین اسلام ناسازگار خواهد بود. این نگاه، یک نگاه ابزاری و بسیار سطح پایین نسبت به دین است که متأسفانه در جریان به اصطلاح روشنفکری و نواندیشانه دیده میشود. در این نگاه ایمان به غیب و توکل و توسل و رابطهی بین عبد و مولا ضعیفمیشود و صرفاً به برخی کارکردهای دین برای ارضای حس معنویت خواهی بسنده میگردد و حتی اخلاق در این دیدگاه بنیاد عقلی و معرفتی ندارد.
ایشان در انتها به اهمیت صیانت از دین، از غیر معرفتی کردن ، تجربی کردن و تقلیل دادن به یک تجربهی شخصی، اشاره کرده و فرمودند:
تحریف جریان نبوت و تأویل و تفسیر ناصحیح از مفاهیم دینی، شریعت زدایی از دین ، طرح عرفان منهای شریعت، جهاد ستیزی و... همان چیزهایی است که حضرت امام خمینی (ره) از آن تعبیر به اسلام آمریکایی و اسلام انگلیسی میکردند و متأسفانه به عنوان روشنفکری در جامعه و حتی در لایههایی از حکومت خصوصاً در نظام آموزشی و رسانهها وجریان نخبگانی تئوریزه شده و بعضاً منشأ تصمیمگیری میگردد. بنابراین رسالت حوزههای علمیه در این زمینه روشنگری و تبیین اسلام ناب است.