برگزاری سلسله نشست های آموزشی
دوشنبه ۲۹ ارديبهشت ۱۴۰۴ ساعت ۱۱:۵۱:۲۲
حجت الاسلام و المسلمین آقای پیشگر در ابتدای بحث مقدمه ای بیان کرد و گفت: خداوند در سوره توبه آیه 122 می فرماید: «وَمَا كَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنْفِرُوا كَافَّةً فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ » طبق این آیه بر عده ای از افراد جامعه تفقه در دین واجب کفایی است. باید دین را به خوبی یاد بگیرند و به دیگران تعلیم دهند سپس منتشر کنند. اینکه گفته می شود دین را یاد بگیرند به چه معناست؟ در کتاب بصائر الدرجات صفحه ۴۳، نبی مکرم اسلام فرمودند:« إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ اَلثَّقَلَيْنِ مَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِي كِتَابَ اَللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ اَلْحَوْضَ » رسالت حوزه و حوزویان ثقلین است باید کتاب خدا و آموزه های انبیا را انجام دهند. عده ای ثقل الأكبر به معنای گرانبهای بزرگ و عدهای دیگر ثقل الاصغر به معنای گرانبهای کوچک که در درجه دوم است را یاد بگیرند و نشر دهند. از حضرت رسول اکرم (ص) سوال کردند کتاب و عترت کدام ثقل اکبر و کدام ثقل اصغر است. فرمود ثقل اکبر قرآن است و ثقل اصغر عترت که این هم گرانبهاست و هر دو ثقل هم عرض یکدیگرند. اما در این دو، یکی بالاتر است و آن کتاب الله است. آنچه ملاک و معیار است و وسیلهی سنجش ثقل اصغراست، کتاب الله می باشد. در کتاب شریف کافی آمده است: اگر خبری به شما رسید، به کتاب خدا عرضه دارید اگر موافق کتاب الله بود، بپذیرید و اگر مخالف کتاب الله بود کنار بگذارید. بنا بر این اگر ما به حوزه می آییم در هر رشته ای تحصیل می کنیم حتما باید به ثقلین توجه شود. کتاب خدا معیار مهم تراست پس باید عده ای از حوزویان روی آن متمرکز شوند و خوب با کتاب خدا آشنا شوند و تفسیر کنند که خدا در کتابش چه گفته تا وسیلهی هدایت دیگران شوند.
در ادامه دکتر پیشگر اذعان کرد: اهمیت رشته تفسیر؛ آشنا شدن با قرآن و تفسیر آن است. پایه و رشته فهم کتاب قرآن رشته تفسیر می باشد. در بین رشته های تحصیلی حوزوی، این رشته جزو اصلی ترین رشته ها می باشد. حال باید دید تفسیر به چه معناست؟ ما در تفسیر دنبال کشف مراد الهی هستیم. یعنی خدا چه می خواهد بگوید. فقط ترجمه ساده آیات نیست به طور مثال ترجمه آیه «كان عرشه على الماء؛ عرش خدا روی آب است» این به چه معناست؟ میگویند فرد همهی نقشه هایش بر روی آب است این یعنی برنامه هایش بسیار سست می باشد. کشف مراد حقیقی از این آیه چیست در تفسیر مشخص می شود.
استاد تاکید کرد: رشته تفسیر دو شاخهی اصلی دارد :1- برون قرآنی: قبل از ورود به تفسیر باید اطلاعاتی داشته باشیم مانند درس های علوم قرآنی. یعنی مطالب مربوط به قبل از ورود به تفسیر خوانده می شود. قرآن چطور نازل شده است؟ قرآن چگونه خوانده می شود؟ کدام قرائت صحیح است؟ ... اینها معارف برون قرآن می باشد. 2- درون قرآنی: مراد الهی را کشف میکنند. ترجمه، تفسیر و تأویل چه نفعی به حال جامعه دارد؟ رشته تفسیر و علوم قرآنی ستون حوزه است. و برکات آن به رشته های دیگر نیز می رسد. خداوند متعال در آیه 44 سوره نحل می فرماید: « و انزلنا الیک الذکر...» این کتاب، کتاب هدایت است و نیازمند تفسیر برای انسان ها می باشد تا به خوبی هدایت شوند. از آیه «لِتُبيّن للناس ما نزّل الیهم» دانسته میشود اگر مردم بخواهند از کتاب خدا هدایت شوند، باید از اهل بیت (علیهم السلام) کتاب قرآن را یاد بگیرند.
در کتاب شریف کا فی، ج ٨، ص ۲۱۳ آمده: شخصی بنام قتاده ابن دعامه ملاقاتی با امام باقر علیه السلام دارد که حضرت به ایشان می گوید: به من رسیده تو قرآن تفسیر می کنی آیا از روی علم تفسیر می کنی یا خیر؟ شخص پاسخ می دهد از روی علم. حضرت می فرماید: اگر تخصص داری بگو تفسیر این آیه چیست؟ نتوانست و مردود شد. حضرت فرمود: تو فکر میکنی علم داری اما با جهل خود تفسیر کردی.
در خاتمه استاد خاطر نشان کرد: برادران و خواهران رشته تفسیر را انتخاب نمایند و تخصص پیدا کنند و میدان را خالی نکنند تا مردم به آنها مراجعه کنند. تا به کسانی که بدون علم، و به صرف داشتن صدای خوب و روضه خواندن قرآن را هم تفسیر می کنند مراجعه نکنند. به طور کلی اهمیت و ضرورت تحصیل در رشته تفسیر و علوم قرآنی در سه بخش بیان شد.
- برای هدایت مردم نیاز به تبیین کنندگانی است تا قرآن را تفسیر کنند، تا بتوانند مردم را هدایت کنند.2- کسی که تخصص تفسیر ندارد، نباید بدون علم و تخصص، قرآن را تفسیر به رای کند ۳- پاسخگویی به شبهات و پرسشهای فراوان قرآنی.
استاد در پایان جلسه به پرسش های شرکت کنندگان در نشست آموزشی پاسخ دادند.